Deze folder bevat algemene informatie over Elektro Nystagmo Grafie (ENyG), een onderzoek van het evenwichtsorgaan.
Het evenwichtsorgaan is te onderzoeken door de oogbewegingen te meten. Voor de registratie worden er elektroden op de huid rond de ogen bevestigd. Gedurende het onderzoek, kijkt u naar lampjes, moet u in verschillende houdingen liggen en wordt er wat water in de gehoorgang gespoten.
Op deze manier zijn de signalen die in het evenwichtsorgaan worden opgewekt te meten.
Het onderzoek is ongevaarlijk en pijnloos en duurt ongeveer 45 minuten. Wel kunnen tijdens het onderzoek kortdurend klachten van duizeligheid ontstaan of bestaande duizeligheidsklachten kortdurend verergeren.
Patientenfolders zijn van een aandoenlijke onschuld.
In november kreeg ik een ERG- en een VEP-test.
In de bijbehorende folders stond ook al de zin 'Het onderzoek is ongevaarlijk en pijnloos en duurt ongeveer een uur. '
Daarvan schoot ik in de lach. De onderzoeken zouden meteen na elkaar plaatsvinden en ik zou in het ergste geval twee uur stil moeten zitten. Dat alleen al is niet mijn idee van 'ongevaarlijk'.
Die onderzoeken moesten toen door omstandigheden verzet worden, en werden ook meteen gesplitst. Gewoon een paar dagen ertussen.
De VEP-test bleek een makkie. Er werd een zooi elektroden op mijn hoofd geplakt, waarvan drie in mijn haar. Dat was eigenlijk nog het meest vervelende van het onderzoek: de hoofdhuid werd vooraf ontvet met een wattenstaafje alcohol, en dat voelde alsof er direct in mijn fontanel werd gegraven.
Daarna moest ik een tijdje naar een heen en weer flitsend dambord kijken en dat was dat.
Vol goede moed ging ik diezelfde week naar de ERG-test.
Vraag me niet wat de test zelf inhield. Iets met lichtjes en kleurtjes, geloof ik.
Al wat me bijstaat is dat er op elk oog een elektrode moest komen.
De folder zei: ‘Om de ogen te verdoven worden voor het onderzoek uw ogen ingedruppeld. Als de druppels zijn ingewerkt, worden er speciale contactlenzen op de oogbol geplaatst’.
Druppels kende ik al. Dat gaf niet. En contactlenzen, ach, waarom niet. Miljoenen mensen over de hele wereld dragen lenzen, waarom zou ik dat niet een uurtje kunnen.
Right.
De druppels verdoofden mijn ogen, mijn oogleden en de huid rondom mijn ogen tot aan mijn neus.
Vervolgens kreeg ik een dubbele dosis pupilverwijdende druppels, waarover de folder niet had gerept en die me de volgende twee dagen praktisch blind maakten.
De lenzen waren geen gewone dunne lensjes. De lenzen waren een soort zuignapjes. Van die dingen die je op de badkamerspiegel plakt, om een handdoekje ofzo aan te hangen. Iets kleiner.
Ze moesten over mijn oogbol, mijn oogleden eroverheen, en ik moest mijn ogen vooral dichthouden.
Ze vielen eruit. Letterlijk elke minuut. En dan moesten ze weer teruggeplaatst. Elke minuut tien wriemelende vingertjes aan mijn oogbol, dan een afgesloten wereld met dichtgeplakte ogen en een vage witte vlek, dan een stortvloed van traanvocht, een soort perswee�n in mijn oogleden en hop! - daar viel de boel weer.
De ironie wil dat de VEP-test een oogzenuwontsteking uitwees (en daarmee uiteindelijk de MS), en de uitslag van de ERG-test prima was.
Enigszins onzeker - ok: stervensbenauwd - begaf ik me vanochtend naar het ENyG-onderzoek.
Twee weken geleden was ik bij de KNO-arts geweest.
Mijn audiogram was redelijk goed. Ik hoorde slechter dan zou kunnen, maar beslist niet zo beroerd dat ik meteen slechthorend kon heten.
Waar ik eigenlijk meer last van had was de duizeligheid.
Mijn record is, sinds juli, pakweg drie aaneengesloten dagen z�nder duizeligheid. En daar ben ik het eigenlijk niet zo mee eens. Duizeligheid is controleverlies. En controleverlies is, om het voorzichtig uit te drukken, niet mijn sterkste kant.
Nou weet ik nooit zeker of ik gewoon heel banaal aan het hyperventileren ben of dat het de MS is. En het vergt een wat andere aanpak.
Dus wilde ik graag weten of mijn evenwicht stuk was. En gelukkig kan een KNO-arts dat meten.
Ik wou wel een BAEP-test. Dat is de gehoor-variant van de VEP-test: je krijgt elektroden op je hoofd, en dan mag je gewoon wat geluidjes over je heen laten komen. Je hoeft geen ja of nee te zeggen, je hoeft niet bewust te luisteren: de geluidjes komen je oor binnen en de elektroden kijken hoe lang het duurt voor die geluidjes in je hersenen aankomen.
Het ding heet voluit Brainstem Auditory Evoked Potential - de hersenstam heeft iets met het evenwicht van doen, en ik had horen zeggen dat bij duizeligheid nog weleens een BAEP werd gedaan.
Dat mag best, zei de KNO-arts gul. Maar het heeft geen zin. Dan kan je beter een ENG-test doen.
Ik kreeg een verwijzing en een folder en een nieuwe afspraak, en ik kon me zorgen gaan maken.
Van welke taak ik me uitzonderlijk goed heb gekweten.
En dus liep ik, als gezegd, stervensbenauwd het onderzoekskamertje binnen.
Plakkertjes op mijn slapen, plakkertjes op mijn voorhoofd, een knijpertje in mijn nek en een grote pluim snoertjes achter me aan.
Eerst lampjes volgen op een balkje. Heen en weer, op en neer. Links en rechts, onder en boven. Langzaam en snel.
Daarna mocht ik op een behandeltafel liggen. Op mijn rug, op mijn rechterzij, linkerzij, buik.
Alles prima.
Daarna kwam het water, en over het water had ik de ergste verhalen gehoord.
(Regel 1 voor de professionele zorgen-maker: Google op uw aandoening, uw medicatie, verwachte onderzoeken en alle mogelijke bijkomende klachten. Succes verzekerd.)
Ik breng een buisje in je gehoorgang, zei de laborant. Dan laat ik water van 30° in je oor lopen. Daar kan je duizelig van worden, maar dat trek vanzelf weg.
Hoe lang duurt 'vanzelf'? Wat gebeurt er daarna?
Vanzelf zou 2 � 3 minuten duren.
Daarna het andere oor. En daarna dezelfde procedure, maar dan met water van 44°. Daar hebben mensen over het algemeen minder last van.
Dan doen we die eerst, zei ik met grote stelligheid. En als die te erg is doen we de koude versie niet.
Dat was goed.
(Het was een erg lieve laborant. Elke laborant die geduldig kan blijven onder mijn redelijk neurotische verhoor van ‘hoe vaak komt het voor dat mensen misselijk van dit onderzoek worden’ is een halfgod en een eind op weg naar verlichting.)
Buisje in mijn rechteroor. Warm water. Lekker warm! Baarmoedergevoel. Algehele rust die over me neerdaalde: ok, dit kan ik aan, dit is niet erg. Een beetje zweverig, maar dat was ik tevoren al. Geen duizelingen.
Daarna links.
Enige jaren geleden kreeg ik voor het eerst een verdoving bij de tandarts.
Ik bleek overgevoelig voor het spul te zijn, maar dat wist ik toen nog niet.
De tandarts injecteerde, en nog onder het spuiten wist ik: dit gaat helemaal mis.
Ik voelde de vloeistof mijn gezicht binnenlopen en een spoor van destructie achterlaten. Onmiddellijk vielen mijn lippen weg, mijn wangen, mijn oren, voorhoofd. Toen mijn keel en nek; mijn ene arm ging tintelen, mijn benen ook en toen ik ging zitten omdat ik me onder dit geweld niet echt lekker voelde werd het zwart voor mijn ogen.
Een zelfde zeker weten van mis-gaan had ik nu.
Het water was loeiheet. Brandend heet. Wat ik rechts als aangenaam warm had ervaren was nu een gloeiende pook. En nog onder het inspuiten van het water begon de duizeligheid. Duizeligheid zoals ik hem nog nooit heb meegemaakt.
Ik greep de laborant bij zijn mouw. Ik val!, riep ik. Nee, je ligt stil. Er gebeurt niets, echt niet. Hier, hou mijn hand maar vast.
Ik moet hem praktisch hebben kapotgeknepen.
Het gekke is: ik mag dan nog zo'n angsthaas zijn, de buitenwereld merkt daar eigenlijk nooit wat van. Angst raast in mijn hoofd, maar hoe banger ik ben, hoe meer ik erover zwijg. Dan ben ik druk bezig met mezelf bij elkaar houden; praten stuurt het onheil de wereld in, en dan heb ik er helemaal geen grip meer op.
De enige die me in echte hysterie kent is mijn moeder.
Mijn moeder zat in de wachtruimte op me te wachten, net buiten de onderzoekskamer.
Hell broke loose, ik had haar graag in de buurt gehad maar de laborant was mijn enige houvast. Ik kon hem niet loslaten, hij kon onmogelijk nu mijn moeder roepen.
Ik kon nauwelijks praten, hoogstens piepen. Alles bewoog, alles wentelde en schokte en draaide. Ik klampte me aan de man vast, bleef mompelen dat ik viel, viel VIEL! - en hij bleef geruststellen. Dat er echt niets kon gebeuren, dat het zo weg zou trekken.
Een jaar aan duizeligheid, samengebald in drie minuten.
Het tr�k weg. Het begon net zo hard weer toen ik mijn ogen opendeed, maar ook dat trok weg.
Maar de 30-graden-variant heb ik geweigerd. En al zegt de KNO-arts over twee weken dat er niet voldoende informatie uit deze halve test is gekomen: ik blijf weigeren.
Ik begrijp de wetenschappelijke aantrekkelijkheid van dit soort onderzoeken. ‘We maken iemand duizelig en kijken wat er dan allemaal gaande is in zijn hersenen en in de zenuwgeleiding. Cool man!’.
Maar voorlopig heb ik het een beetje met de onderzoeken gehad.
(Note to self: voortaan meer waarde hechten aan de ogenschijnlijke betekenis van acronymen. Een onderzoek dat ENG of ERG heet, is ook precies d�t.)
