Anders dan alle andere... *)
Ineens was Pesach voorbij en at ik gisteren weer brood. Welk een bevrijding, ik wist niet dat ik zó van brood hield! (Kijk aan, het kwartje valt).
Ik ben er vrij zeker van dat er bij die overgang zegeningen horen en iets van een plechtigheid, maar ik heb geen idee hoe en wat; en dus had Pesach een heel abrupt, enigszins onbevredigend einde.
Wat bijdroeg aan het gevoel van onvolledigheid was het feit dat Pesach dit jaar samenviel met Pasen en ik daardoor bijna voortdurend aan het werk was.
Ik ben me ervan bewust dat dit enigszins bizar klinkt. Feestdag, vakantiedag - werkdag? Dat krijg je als je liturgieboekjes voor twee kerken maakt: Witte Donderdag twee boekjes, Goede Vrijdag twee boekjes, Paaszondag twee boekjes en dan direct weer twee boekjes voor de gewone viering op de zondag na pasen. Dan hoef je bij voorgangers niet aan te komen met ‘Jom Tov’-dagen en werkonthouding.
(De eerste en de laatste twee dagen van Pesach zijn zogenaamde ‘Jom Tov’-dagen: de ‘echte’ feestdagen, waarvoor dezelfde restricties gelden als voor Shabbat. Dat wil zeggen: niet werken, geen handel drijven en zo nog een en ander. Het is me een raadsel hoe orthodoxe gezinnen dat met hun boodschappen doen: Vrijdagavond tot zaterdagavond Shabbat, zondag Pasen en dus alles dicht, maandag en dinsdag Pesach.)
Voor joden in de diaspora, dat is: buiten Israel, is het een oud gebruik om met Pesach te bidden: L'shanah haba'ah b'Yerushalayim - Volgend jaar in Jeruzalem. ‘Jeruzalem’ hoeft hier niet persé letterlijk genomen te worden: het kan evengoed duiden op een toestand, een gevoel. Een nieuwe, betere situatie.
Voor iemand met straatvrees is ‘volgend jaar in Jeruzalem’ sowieso wat hoog gegrepen. Voorlopig ben ik al heel blij met wat meer rust, in alle opzichten.
En dan ga ik nu eerst eens alle matzekruimels uit de bank, uit mijn toetsenbord, van de vloer opruimen. Matze is verdorie hardnekkiger dan chameets...
*) De titel refereert aan de vraag die traditioneel op Sederavond wordt gesteld: Waarom is deze nacht anders dan alle andere nacht?