Teer gestel (2)

Mijn opa sloeg mijn oma.

Daar moet je dan 31 voor te worden, om je vader dat heel nonchalant, bijna als vanzelfsprekend, in de deuropening van de keuken te horen vertellen. In de keuken was ook waar de meeste slaag plaatsvond.

Met open mond staar ik hem aan.

‘Ja hallo, dit is allemaal nieuws voor mij! Ik weet geen barst van jouw jeugd, en van je ouders. Van je moeder wist ik niet eens dat ze kon praten. Je moeder zie ik alleen als een stoere Duitse die puddingen bakte.’
‘Cakes’, verbetert mijn vader.
‘Cakes, puddingen, whatever. Al wat ik tot nog toe van jou over je moeder heb gehoord is in termen als “dat maakte mijn moeder vroeger”, of “zoals mijn moeder het maakte”, of “die pan is nog van mijn overgrootmoeder geweest, wees er alsjeblieft voorzichtig mee”.
Van mama weet ik alles: alles ins en outs, alle conflicten en trauma’s en herinneringen over ouders en zusjes en grootouders. Van jou geen barst.’

‘Ik denk dat ik mijn jeugd beter heb verwerkt dan mama. Ik ben er overheen gegroeid.’

(Ja, want mijn vader is het toonbeeld van kalmte, evenwicht en verwerking. Geen grein trauma te bekennen daar; niet in zijn handelen, niet in zijn stemmingen...)

‘Over mijn astma ook.’

‘Was dat belangrijk, die astma? Was die zo groot dat hij alles overschaduwde?’

‘Nou ja, mijn jeugd heeft wel voor een belangrijk deel in het teken van astma gestaan, ja. Ik kon nergens aan mee doen. Niet aan spelletjes, niet aan sport. Ik stond overal buiten, en ik werd ook gepest.’

‘Ik had twee belagers’, vertelt hij verder, op een toon van ‘kijk mij en mijn avonturen eens’.
‘Belagers?’
‘Ja, die sloten me in, en sloegen me dan. Maar ik had ook één beschermer. J.V., de beroemde balletdanser.’

‘Erhm.... pap.. zie je zelf de ironie hiervan? Dat je gered moest worden door een danser...?’

Mijn vader was, samengevat, een timide astmatisch met eczeem bedekt kereltje, gevoed met door zijn moeder smakelijk bereide tulpenbollen; na de oorlog direct afgevoerd naar Zwitserland om bij te komen, vanaf zijn tiende gepest, belaagd en in elkaar geslagen; beschermd door een twaalfjarige balletdanser en getuige van de mishandeling van zijn moeder.

Misschien heeft mijn moeder toch gelijk als ze zegt dat ik, gezien mijn afkomst, nog best goed gelukt ben..