Oprecht gemaakt
Dood.
En nu.
De Kaart.
De Kaart zelf is al moeilijk genoeg.
‘Ze was zo vrolijk, ze was zo uitbundig, laten we vooral haar vreugde erkennen en herdenken’ - maar mag dat dan ook in de vorm van een kleurige kaart? Of is dat dan toch juist een klap in het gezicht, een stomp in de maag?
‘Gecondoleerd’.
‘Oprechte deelneming’.
Iedereen zegt: nou ja, dàt klinkt zo bla-bla, zo serieus, zo onpersoonlijk. Te gedragen, te gemaakt.
Maar in praktijk, ‘in het echt’, is het dan toch niet wat mensen eigenlijk het liefst krijgen? Niks ‘het leven vieren’, ‘bevrijding voor de gestorvene zelf’ - maar alleen maar kut en stil en laat-me-toch-gewoon-clichématig-rouwen?
En dan hèb je eindelijk De Kaart.
Maar wat kan en mag je op die kaart schrijven?
Is het te hard, te pijnlijk, om letterlijk aan de gelegenheid te refereren?
‘Ik ontving het bericht van het overlijden van...’
‘Sterkte met je verlies’
‘Het verdrietige nieuws....’
Ik kan me zó maar voorstellen dat je in een roes van rouwen en treuren zit; dat de pijn zo groot en overweldigend is dat er alleen nog maar de pijn is, en nauwelijks meer de reden. Niet woordelijk, althans. En dat juist het omschrijven, het benoemen van die reden, bijna gewelddadig is. Alles loswoelt, doet opvlammen.
‘Ik denk aan je’.
‘Ik wens je het allerbeste’.
Dat doe je ook, maar het is haast cynisch.
Het beste, het bèste?? Mijn liefste, mijn allerdierbaarste is weg! Wat is daar goed, wat is daar best aan??
Het draait niet om mij. Het draait niet om de schrijver.
Een goede condoleance-kaart is als goede make-up: onzichtbaar zichtbaar.
Gevoel, maar niet teveel. Met compassie, begrip, mede-lijden - maar niet zo veel dat de ontvanger zich gedwongen voelt jòu te troosten.
Elk woord wordt op een goudschaaltje gewogen; de druk is des te groter in de wetenschap dat het resultaat moet voelen als teer, licht, zilver en diamant. Juist niet als brokken schreeuwend-glanzend goud.
U. Wat zou u willen horen, willen lezen, als al wat u dierbaar was was weggevallen?
dinsdag 28 september 2010 - 14:44
"We rouwen om je verlies, we treuren met je in droeve tijden, we lachen met je om de leuke herinneringen, we wensen je sterkte met het doorgaan met leven en staan je bij waar gewenst." Iets van die strekking...
Maar het kan goed zijn dat je zo'n boodschap pas na een tijdje op waarde weet te schatten...
DjB - 28 september 2010 - 15:52
Ik geloof niet dat het mij veel uit zou maken, het betekent waarschijnlijk heus al genoeg dat er mensen aan mij denken, zou je zelf zo veel gewicht geven aan wat iemand exact in een kaart schrijft? Ik niet echt.
En ook: je kunt zo hard je best doen om dit soort dinge precies goed te brengen maar dat zal toch niet lukken, of per ongeluk juist wel, je weet het niet.
Liesan - 29 september 2010 - 13:21
erg herkenbaar, deze overwegingen.
Iets à la het toewensen van moed en kracht om met dit verlies verder te gaan. Al is dat niet wat ik zou willen horen, maar wat ik zou schrijven.
Misschien wel dat je net als hij/zij diegene in je hart zal dragen (I know, erg soft), en dat je waar nodig jezelf aanbiedt om te steunen en waar gewenst om herinneringen te delen. Maar dan mooi geformuleerd. Beetje dezelfde strekking als DjB dus, en inderdaad met de kanttekening dat deze boodschap wellicht pas later echt gesnapt wordt.
mrtj - 29 september 2010 - 21:47
Toen mijn zus overleed, vonden wij het heerlijk als mensen een persoonlijke herinnering aan haar opschreven. Dát zijn degene die je na jaren ook nog wel eens terugleest, maar echt niet de saaie standaardwoorden.
Upje - 02 oktober 2010 - 18:35
Enkele waarderende woorden over de overledene, en/of een aardige herinnering aan haar/hem, en/of op welke manier zij/hij je bij zal blijven.
Ik las een aantal jaar geleden de kaarten die na het overlijden van mijn opa geschreven waren aan mijn oma, waarin bovenstaande elementen vóórkwamen, en kreeg daardoor zo'n aardig beeld van mijn opa.
Als je de overledene niet persoonlijk gekend hebt wordt het lastiger.
'Veel sterkte' lijkt me in ieder geval beter dan 'het beste gewenst'.
Jij nu dan veel sterkte gewenst met het schrijven. Je kan prachtig schrijven, dat voordeel heb je al.
BeeDee - 04 oktober 2010 - 15:04
Shit man, zwaar klote.
Al de rest zou enkel woede in me doen opwellen . . denk ik
F.N. - 09 oktober 2010 - 21:38
