In antwoord op (1)
Begin dit jaar wist ik niet meer zo goed wat ik moest doen. Mijn persoonlijk behandelaar beviel niet, er gebeurde niets concreets, de medicatie sloeg niet geweldig aan, mijn ouders waren gescheiden en mijn moeder zou uit huis gaan en de toekomst was een gapend gat met slagtanden.
Ik zat in een impasse. En naar mijn idee zou ik daar niet uitkomen zonder intensievere therapie.
Dat begreep de psychiater, tevens hoofd van Het Team. Maar als ik intensievere therapie wilde zou ik eerst alleen naar het Gesticht moeten kunnen komen. Niet langer gebracht hoeven worden.
Dat begreep ik, of althans: ik begreep dat hij dat dacht. Maar het was niet zo.
Mijn straatvrees is geen straatvrees, maar een angst voor mezelf. Met de straat is niets mis, maar mezelf kan ik niet ontlopen. Om minder bang te worden voor mezelf had ik die therapie nodig, en het oefenen om alleen te functioneren en reizen, om autonomer te worden, zou hand in hand met zo'n therapie moeten gaan.
Aldus mijn theorie.
Dat snapte de psychiater niet. En het mocht gewoon niet. Ik moest eerst alleen komen, dan zou ik pas kunnen therapieën. En ik hòefde niet hoor. Ik mocht ook gewoon blijven zoals ik was. Maar dan zouden er alleen onderhoudsgesprekken plaatsvinden. Geen werkdoel, geen werkpunten.
Ik voelde me in een hoek gedrukt en ging akkoord. Mij werd een psychologe toegewezen, voor een beperkte periode en met maar één doel: mij alleen van huis naar Gesticht te krijgen. Geen lange discussies, geen onderhandelingen, geen diepgravende analyses over onderliggende oorzaken. En als het in de vastgestelde periode niet aansloeg was het schluß.
Zo gezegd, zo gedaan.
De psychologe en ik maakten een stappenplan waaraan ik mij niet hield, maar het doel van de behandeling werd bereikt.
Of beter gezegd: het enige wat ik leerde was om de gevraagde afstand af te leggen. De paniek werd niets minder, was op dag 100 nog even erg, zo niet erger, als op dag 1. Ik leerde er niet mee omgaan, ik leerde hem niet verminderen. Al wat ik leerde was erdoorheen te bijten. De straat was ok, alleen ik had nog steeds mezelf bij me, en aan mij was niets veranderd, noch aan mijn beeld over mezelf.
De behandeling werd vorige week woensdagochtend afgesloten, en die middag had ik een gesprek met mijn 'officiele' psych, mijn hoofdbehandelaar. Over hoe nu verder, en wat te doen.
We zouden eerst eens rustig overleggen, kijken wat ik wou, wat het plan van aanpak was, hoe de weg erheen.
Ik voelde me genept. En raakte in complete paniek.
Hoezo overleggen, hoezo wat-ik-wou, wat voor plan, wat voor weg?? Ik zou intensievere therapie krijgen, deeltijdbehandeling, mijn werkdoel was OmgaanMetMezelf, klaar. Ik was bereid om per direct te beginnen, hup hup!
Maar niks ervan. Overlegd moest er. Gewoon even rustig kijken hoe en wat. Ik moest maar eens opschrijven wat ik wou, waar ik naartoe wilde werken, wat mijn ideeen waren voor de toekomst, of ik dromen of wensen had.
U reageerde terughoudend op mijn verzoek.
Ik reageerde honend op het verzoek van mijn psych. En wanhopig.
De enige reden waarom ik nog niet gestopt ben met alles, met leven, is dat ik met betrekking tot mijzelf morele bezwaren heb tegen zelfmoord. Niet omdat ik toekomstplannen heb, niet omdat ik zo graag door wil gaan, niet omdat ik nog ergens een sprankje hoop heb. Gewoon: ik mag niet, het geeft geen pas. Ik weet niet eens waarom niet. Hoogstens omdat ik mezelf dan alleen nog maar meer zal minachten - jij stomme opgever! - en ik geen zin heb om een eventueel volgend leven met nog meer walging te moeten beginnen.
De laatste jaren heb ik er wèl voor gezorgd dat ik zo dicht mogelijk bij het niets kwam. Ik heb mijn leven tot een minimum teruggebracht. Als ik al een werkdoel had, dan was dat om mijn moreel eruit te slaan, om mezelf zo diep te krijgen dat ik geen scrupules meer zou hebben om het ook helemaal af te maken.
Het was een veilige plek, zo dicht bij niets; de afstand was kort en hanteerbaar. Groeien durfde ik niet. Ik wist absoluut zeker dat er geen volwaardig leven te behalen viel, en de weg terug omlaag zou alleen maar weer langer worden.
Tot begin dit jaar, toen mij de deal werd aangereikt: een stukje groeien, in ruil voor therapie.
Met therapie in het vooruitzicht, als tussenstap tussen niets en de ongrijpbare toekomst, kon ik het groeien aan. Het was nog steeds eng, ontzettend bedreigend, maar ik haalde adem, deed oogkleppen op en rende blind naar de overkant.
Nu werd ineens mijn tussenstap afgepakt. Ik moest even rust nemen, even nadenken.
Er valt niets na te denken. Ik heb geen flauw idee wat ik met mijn toekomst wil, mijn toekomst is één grote zuigende leegte, een dorre woestijn. Eenzaam, benauwend, potentiele fragmentatie van het zelf.
Therapie kan me leren aan mezelf te wennen, in mezelf te vertrouwen, me veilig genoeg te voelen bij mezelf om naar mezelf en mijn wensen te durven kijken.
Nog steeds is het zo dat tussen mij en de dood alleen mijn moreel besef staat. En, inmiddels, 500 met moeite veroverde meters ten opzichte van een halfjaar geleden.
Mijn stukje was niet in ernst. Het was, wellicht, in wanhoop. En met een lading cynisme.
U weet niet wat u met de vraag aanmoet, u vindt hem te alomvattend.
En dat vond ik ook toen hij mij werd gesteld.
woensdag 21 juli 2004 - 05:32
Ik ken je niet goed genoeg Puck noch heb ik enige idee van de plannen die je psychologe heeft maar ik zou ook in paniek raken als ik op een dag zo iets in alle ernst moest bedenken en wel omdat ik geneigd ben die dingen bloedserieus te nemen, alsof het een soort vloek is die ik eenmaal opgeschreven of uitgesproken genoodzaakt zou zijn te vervullen en die mij het recht ontzegt halverwegen te bedenken dat het ook anders kan.
Maar dat hoeft natuurlijk niet, het gaat er om dat je een doel hebt niet om het doel maar omdat je dan tenminste een richting hebt waarin je kunt gaan. Begin klein, iets waarvan je je kunt voorstellen dat het misschien ook nog gaat lukken, verzin iets als het je nog niet duidelijk is wat je echt wilt. Iets met kleine kindjes of oude mensjes misschien (gezien de genegenheid waarmee je over beiden schrijft zo af en toe) En mocht je ergens halverwegen merken dat je jezelf bij nader inzien best wilt meenemen de wereld in omdat je minder gevaarlijk blijkt dan je dacht te zijn dan kun je je altijd nog storten op groots en heul belangrijk.
Maar then again misschien slaat mijn betoogje als een tang op een varken omdat ik in het geheel niet op U lijk :)
Liesan - 21 juli 2004 - 07:33
De manier waarop U Uw lezers gisteren vroeg wat U wilt leek eerder een raadseltje waarop U zelf het antwoord al weet. Stiekem. En ook al onkent U dat, gelooft U echt dat U door een ander (zij het lezer, zij het psycholoog) 'de oplossing' krijgt aangereikt, of is het delegeren van het plannen van Uw toekomst (waardoor U daadwerkelijk alle grip verliest) slechts een merkwaardige vorm van Spielerei?
Voorgaande vraag terzijde schuivend (U gaf zelf het antwoord al), een andere: bent U wellicht bang een 'verkeerde' keuze te maken (en maakt U er daarom maar liever geen)?
mIKe (URL) - 21 juli 2004 - 08:40
@mIKe: ik heb nooit gedacht, gelooft of zelfs maar gewenst dat een ander, zij het lezer, zij het psycholoog, mij 'een oplossing' zou kunnen aanreiken.
Als gezegd: mijn vraag aan u, de lezer, was cynisch. Aan mijn psycholoog stel ik de vraag überhaupt niet. Mijn toekomst zal ik zelf moeten maken en beleven, vanuit mezelf. Al wat ik van de psycholoog vraag is de mogelijkheid om iets van veiligheid bij mezelf te leren vinden, zodat ik het beleven van die toekomst ook daadwerkelijk aandurf.
As for uw andere vraag: elke keuze is een verkeerde keuze. In elke toekomst, welke invulling ik die ook geef. komt een moment waarop ik met mezelf ben. Een week, een dag, een uur, een seconde - en dat moment met mezelf, hoe kort ook, vrees ik meer dan wat ook.
De loop in dit verhaal zit hem in het feit dat ik mezelf pas als veilig zal gaan beschouwen als ik met mezelf leef, maar zolang ik me niet veilig voel niet met mezelf dùrf te leven.
Puck (URL) - 21 juli 2004 - 10:26
Die 100 dagen, is dat niet wat weinig?
Kun je een eikeltje veel water geven en veel pokon en veel kunstmest en in een gezellig, fris weiland zetten en dan verwachten dat op dag 100 er een fijne, dikke, onverwoestbare eik staat?
Willem denkt van niet.
Willem () (URL) - 21 juli 2004 - 11:26
@Puck: Bent U nu dan _niet_ met Uzelf? Waar bent U dan, in hemelsnaam?
Zelf ontwijk ik wel eens iemand. Maar mezelf ontwijken, dat is me nog nooit gelukt. Ik zit altijd met mij opgescheept, waar ik ook ben.
mIKe (URL) - 21 juli 2004 - 11:40
Het duistere van uw constatering is dat u een fysieke onmogelijkheid probeert te bereiken, leven zonder uzelf. Dat is nou net het enige doel in het leven dat u nooit zal bereiken...
In welk opzicht bent u bang van uzelf? U geeft zelf al aan uzelf niet van kant te zullen maken. U kunt vrij goed voor uzelf zorgen (behoudens dan vroegere eetproblemen en het krassen), u kunt goed voor anderen zorgen getuige uw baan en het klussen bij uw moeder en niet te vergeten het zorgen voor Merels katten. Ik maak (mogelijk onterecht, zie het wiskunde debacle) uit uw logsels op dat u een relatie kunt onderhouden.
Nou zal ik u eens een onmogelijke vraag stellen: wat is nu precies het probleem?
Voor de duidelijkheid, het betreft hier een retorische vraag. Ik weet ook wel dat hier geen antwoord op mogelijk is.
DjB - 21 juli 2004 - 12:04
@Willem: neen, ik had niet verwacht een eik te zullen worden. Het doel van de behandeling was dan ook niet de angst weg te krijgen, maar om die tenminste iets hanteerbaarder te maken. Ook dat is niet gelukt; ik word er nog steeds compleet door verrast èn overweldigd. Alle oefeningen ten spijt.
@mIKe + DjB: inderdaad, men zit met zichzelf opgescheept. Maar men kan trachten zoveel mogelijk verstrooiing te zoeken. Zich af te leiden, zich stil te houden. Geen 'heftige' ontmoetingen met het leven aangaan, zich vlak houden. Alles om maar niet te veel van zichzelf te merken.
Zodra de verstrooiing of afleiding er niet meer is, zodra ik het leven ervaar en vooral mijn eigen reacties daarop, schiet ik in paniek. Omdat ik het gevoel heb dat ik geen enkele 'heftige' emotie kan hanteren. Noch de positieve, noch de negatieve. Omdat ik er stilletjes van overtuigd ben dat in mij een bom staat te ontploffen, dat diep van binnen een groot onvoorspelbaar gevaarlijk Iets zit.
Tussen al deze zwaarmoedige praat doe ik trouwens bijzonder vrolijke dingen met verwarmingsbuizen, fietsen, poezen en koeien. Dat u niet denkt dat ik alleen maar in een hoekje zit te huilen.
Puck (URL) - 21 juli 2004 - 13:45
Puck, ligt het nou aan mij, of heb je zojuist in dat prachtige, giftige stuk daarboven de doelstelling al zonneklaar op papier gezet? Uitprinten dat stuk, en onder de neus van die psych schuiven en hem duidelijk maken dat jij helemaal niet rustig wilt nadenken, omdat er wat jou betreft niks na te denken valt? Eerst met jezelf leren leven, dan komt daarna die grootse toekomst vanzelf wel.
Toch?
Lyanna - 21 juli 2004 - 18:39
tsjek http://www.judithhamerlinck.nl
eefjeteefje - 21 juli 2004 - 22:08
Ik begin me steeds meer af te vragen, hoe dat nou werkt, die angst voor jezelf. Concreet, in de praktijk.
henk (URL) - 23 juli 2004 - 00:55
Is dat niet een schokkend reëel toekomstplan?
"Bijzonder vrolijke dingen doen, met verwarmingsbuizen, fietsen, poezen en koeien (en wat al niet meer). Niet alleen maar in een hoekje zitten te huilen".
Mooie doelen hoeven niet groots te zijn (daar krijg je alleen maar faalangst van).
wineke - 25 juli 2004 - 10:00
Puck. Je treft verwoordend. Of je verwoordt treffend. Hoe dan ook... ZUCHT!
Zezunja (URL) - 27 juli 2004 - 13:48
