Hij.. Hij.. Hij..

A preview in history

Hij hoort bij een groepje. Laten we het voor het gemak een vriendengroepje noemen, en de afzonderlijke vrienden A, B en C.
Met A mailde ik regelmatig, hoewel niet vaak. Met B mailde ik nooit, maar hij was me zeer dierbaar.
Met C mailde ik helemaal nooit, en hij zei me ook niets. Geen aversie, geen antipathie: hij was gewoon überhaupt niet in beeld.
Ik kende hem al jaren, ik wist wie hij was, maar contact was er niet, op wat zakelijke mails na.
A stond op de adreslijst voor mijn nieuwjaarsbrief, waar ik al een jaar mee bezig was.
Denk je dat B die brief ook wil hebben..?
Ja! Zeker! Doen!
En B kwam ook op de lijst.
Om C op de lijst te zetten kwam niet in mijn hoofd op.

Tot hij me mailde.
En ik hem.
En steeds meer.

In twee mails haalden we jaren stilte in.
In alle volgende gesprekken en brieven ons hele leven.
Of nee: het was geen inhalen. Geen krampachtig en haastig volproppen, geen smijten van informatie.
Het leek of al die jaren er gewoon waren geweest.
En zijn plaats op de adreslijst werd logischer dan welke andere ook.

Hij heeft een koosnaampje voor me.
Dat moet verboden worden. Elke man-vrouw-kameel-marsbewoner die een koosnaampje voor me heeft, heeft me zoal plat. Oneerlijke voorsprong.
In zijn geval is het nog oneerlijker.
Het is geen woordspeling op mijn naam, het is niet vanuit een grapje in een gesprek gegroeid. Hij heeft er heel bewust en zelfstandig over nagedacht. Dus behalve het liefkozende van koosnaampjes in het algemeen, geeft hij me ook nog het gevoel dat ik het waard ben om bewust en zorgvuldig over na te denken en te benoemen.

Ik geloof niet dat hij het doorheeft, dat effect.
Maar het zal hem ook niet verbazen.

We think alike.
Hij spreekt uit wat ik al dacht.

Hij is een doosje, bedacht ik me. Het doosje is compleet, het is goed. Ik heb het doosje gevoeld, bekeken, aanvaard. Geaccepteerd as is. Wat er in zit weet ik niet. Niet precies, niet in detail. Maar het lijkt of ik het algemene karakter, de rode draad ervan, wel weet.
Niets verbaast me. Wat er mettertijd uit het doosje komt kan verrassen, kan treurig maken, kan me doen glimlachen. Maar niet schokken, niet afstoten. Het wordt meegevlochten in het bestaande beeld. De steken zijn gezet, al wat erbij komt voegt toe, maakt completer, kleurrijker. Maar verandert niet. Het is goed, hij is goed.

Ik dacht het.
En hij zei: 'Het geeft niet wat je zegt of wat je doet, ik weet het al, het is goed'

Mijn gedachten zijn niet te richten. Ik kan me niet focussen, niet doelgericht in kwesties bijten.
Het analyseren lukt niet.
Misschien is het, heel prozaisch, de MS. Die weerhoudt me ook van normaal tellen: elke tweede helft van een tiental loopt in de war. 21, 22, 23 - het gaat goed tot 25, en daarna komt er kortsluiting. Misschien dat daarom ook dit me steeds ontglipt.
Of misschien is het de aard van de.. 'omgang'
Het vreemd zwevende, het gevoelsmatige. De nonverbale onderstroom, van klank en toon, van aanvoelen en willen. We praten, we schrijven: watervallen van woorden - maar al wat werkelijk lijkt te tellen is het dansen, het kabbelen, het springen en zachtjes hangen.
Waarheen het moet leiden, wat ik wil, wat ik niet wil, wat de eventuele psychologische drijfveren zijn: het is me allemaal onduidelijk.
Dat maakt onrustig. Ik ben het niet gewend om dingen niet te kunnen analyseren. Niet dat het zou moeten of dat het zelfs maar gewenst of gezond is - maar de onmogelijkheid is frustrerend.

'Omgang' - een relatie is het beslist niet, zoveel weet ik wel.
Het zal ook nooit een volwaardige relatie worden. Teveel obstakels, er zit geen toekomst in.
Dat is geen pessismisme, dat is zelfs geen aanname, beschouwing, theorie.
Het is een feit. Als een schildpad op een eendagsvlieg verliefd wordt kan het nog zo mooi zijn: toekomst heeft het niet.

Het is dus geen relatie. Maar wat het wel is?

Het is per medium anders.
Telefoneren, schrijven, smsen: het is geladen, vol van een onuitgesproken willen.
Geen seksueel willen. Een in elkaar willen opgaan, emotioneel samensmelten. In de ander verdrinken. Alles groots en intens.
Maar toen hij hier was, was het willen weg.
Er was geen actief niet-willen voor in de plaats gekomen. Geen omslag naar het tegenovergestelde. Gewoon een afwezigheid van het alles overweldigende willen.
Het was rustig, het was aangenaam, het was vooral heel gewoon en heel vanzelfsprekend.
Maar vriendschappelijk. Zonder willen.

Dat willen wordt nu elke dag opgevoerd.
Als we elkaar weer zien, zal dat nu dan ook veranderd zijn? Of zou het net zo zijn als vorige keer?
En is het verschil dan nu niet te groot, is het dan nu niet toch een teleurstelling?
De vraag zoemt door mijn hoofd - maar ook daarop kan ik me niet concentreren.
Ik laat het maar.

Soms zegt hij iets, krijgt een verhaal een karakter waarvan ik denk: Nee. Néé. Dat wil ik niet, die kant wil ik niet op. Alles in me protesteert, ik wil zijn toon en zijn verhaal stoppen. Ik hou me vast, als op een wankel bruggetje, ogen dicht. Wil me omdraaien, teruggaan, wèg. Met een half oor luister ik - dan ineens komt alles goed. Dan blijkt hij me naadloos aan te voelen, begrijpt mijn leven, mijn verhaal, mijn zijn. Mijn willen en mijn kunnen.

Alles aan deze omgang is me vreemd.
Dat komt ook omdat ik de taal niet ken.
'Als ik een vrouw leuk vind geef ik hints', zei R.
En als die hints niet worden opgepikt?
'Dan maak ik ze explicieter'

Het maakt niets uit. Ik begrijp het toch niet.

Sinds een tijdje zit ik in een bijbelgroep. We lezen Genesis, bekijken het Hebreeuws en de meest basale, ongepolijste vertaling.
Wanneer Kain Abel doodt, in Genesis 4: 8, staat daar in de Hebreeuwse tekst het woord ויהרגהו : 'wa-ya-hargehu'.
En hij vermoordde, zei de dominee.
Waarom vermoorden? Waarom niet doden?
Omdat hetzelfde woord in andere bijbelpassages altijd een zeer gewelddadige connotatie heeft. De nuances in betekenis zijn afhankelijk van context, van verleden, herkenning.

Zo gaat het ook bij mij en mensen. Iemand kan nòg zo expliciet zijn: ik wil weten wat die expliciteit betekent in zijn of haar eigen taalwereld.
Als iemand zegt: ik vind je lief, ik vind je leuk - dan is dat voor ieder ander vermoedelijk genoeg en duidelijk. Maar ik wil weten in welke passages dat woord nog meer voorkomt, in welk verband ik het moet zien.
Wat voor lief, wat voor leuk; wat voor voorspellingen kun je doen en wat voor conclusies kun je trekken, op basis van de verhalen uit andere boekgedeeltes waarin datzelfde woord werd gebruikt?

Dat vertalen was de eerste weken het meest vermoeiend en verwarrend.
Nu is het meer het vechten tegen oude gewoontes.
Mijn terughoudendheid, mijn onzekerheid.
Het mezelf excuseren en censureren.
Als ik dit zeg, wat voor indruk maakt dat dan? Als ik dat vraag, ben ik dan niet te veeleisend? Als ik zus doe, ben ik dan niet te aanhankelijk, te plakkerig? Als ik zo doe, ben ik dan niet te afstandelijk?
Het is geen veroveringsstrategie, een tactiek hoe ik hem het beste voor me kan winnen. Het is pure onzekerheid. Niet een willen winnen, maar een bang zijn niet te overleven.

Hij ziet het en benoemt het.
Maar doet het zelf ook.
Hij schrijft rijen puntjes, voegt eraan toe: 'toch maar geschrapt'.
Later vertelt hij het alsnog.
Hij komt terug op mijn puntjes.
Hij leest me, leest me echt en heel bewust. Tot op elk letterteken, elk klein woord. Dingen die ik tussen haakjes hoop te kunnen verstoppen graaft hij op.
Ik ben er. Hij ziet me.

Hij is goed voor me.
Altijd maak ik mezelf kleiner dan ik ben, vraag ik aandacht. Maak ik mezelf zwakker dan nodig is - alleen maar om zorg en warmte te voelen.
Maar het is niet nodig, nu. Ik krijg warmte, ik krijg zorg. Zonder erom te vragen, zonder het te claimen, zonder spelletjes te spelen of erop aan te sturen.
Ik ben kapot, hij is kapot. We weten het van elkaar, en gaan door. Zielsverwanten.

Hij is slecht voor me.
Ik raak mezelf in hem kwijt, zou ook eigenlijk niets anders willen dan dat. Verzuipen, vluchten, oplossen.
En hij maakt onrustig. Druk in mijn hoofd.
Die drukte komt vooral door het niet kunnen plaatsen van de situatie. Geen grip kunnen krijgen.
En natuurlijk, zo cliché, zo bekend en o zo vermoeiend: het almaar rondtollende denken en dromen, over Hem.. Hem.. Hem..

Het is vreemd, hoe totale chaos zo'n duidelijk ritme kan hebben. En hoe een stromende melodie zo'n kakofonie kan zijn.

18-01-2006. Hoe veel kan er in weinig tijd gebeuren.